Sarajewo jako locus educandi. Studium przypadku. Seminarium Recourse odwołane!
W związku z uroczystościami pogrzebowymi Pana Dziekana Wydziału Nauk Społecznych UG, prof. Tadeusza Dmochowskiego, jesteśmy zmuszeni odwołać seminarium RECOURSE w dniu 23 marca 2022 r. W ramach wspólnej inicjatywny z Instytutem Pedagogiki, zapraszamy natomiast na spotkanie naukowe z Panią dr Justyną Pilarską w dniu 24 marca 2022 r. o godzinie 17.00, w sali A310/311, w budynku Wydziału Nauk Społecznych.
Wystąpienie będzie nawiązywało do najnowszej publikacji Pani doktor pt. „Sarajewo jako locus educanci”. Poniżej przedstawiamy fragmenty recenzji wydawniczej tej książki: „Monografia Justyny Pilarskiej pt. „Sarajewo jako locus educandi”, jest pierwszym na polskim rynku wydawniczym, spójnym i całościowym studium pedagogiki miasta. To znakomite dzieło, zasilające nurt „trialektycznej myśli uprzestrzennionej”, rozwijający się od lat w naukach społecznych (m.in. Edward Soja 1997, 2011), w Polsce szczególnie w pedagogice społecznej (na podstawie recenzji prof. Marii Mendel, UG). Jest znaczącym wkładem i polskim głosem w międzynarodowych badaniach nad fenomenem Sarajewa, jako miasta koegzystencji zróżnicowanych etnicznie kultur. Podkreśla edukacyjną moc architektury i urbanistyki w tym architektury krajobrazu w konstytuowaniu się tożsamości kulturowej (z recenzji dr hab. inż. arch. Waldemara Wawrzyniaka, prof. UAP).
Projekt empiryczny w paradygmacie konstruktywistyczno-interpretatywnym, ze studium przypadku, doskonale wiążącym badanie wizualne z narracyjnym (m.in. świetnie wykorzystana technika fotospaceru), jest osiągnięciem wybitnym, zarówno według recenzentów książki, jak i uczestników promującego ją seminarium (Uniwersytet Wrocławski, 19-01-2022). Autorka z unikatową wrażliwością badawczą – jak podkreślano w dyskusji: na „ludzi i miejsca” – dbała o zachowanie podmiotowości i emicznej perspektywy badanych sarajewian, tym samym dbając o zachowanie indygenicznego charakteru gromadzonego materiału empirycznego.
Zwraca uwagę znakomicie analizowany materiał wizualny. Monografia zawiera kolekcję liczącą 176 fotografii, które – zgodnie z intencją Autorki – stanowią „osadzenie wizualne” wzmacniane przez przekaz słowny i manifestujące trialektyczność relacji człowiek-miejsce w przestrzeni miasta. Z tej perspektywy praca przedstawia wybitne opracowanie więzi pomiędzy miastem szczególnym, jakim jest „pogrążone w traumie, aczkolwiek niesmutne” Sarajewo (z wypowiedzi badanych) i jego mieszkańcami, użytkownikami – niezmiennie ludźmi pogranicza – z ich idiograficznym bogactwem sposobów opisywania związków z przestrzenią miejską, głęboko eksplorujących wymiary tożsamościowe, jak poczucie przynależności, zakorzenienia, wspólnoty, ambiwalentnych emocji, wiedzy o sobie samym i otoczeniu kulturowym, jego pamięci i działań w przestrzeni naznaczonej różnicą. Realizacja badań w określonym obszarze kulturowo-geograficznym, ukazała pewne globalne, choć nie uniwersalne potrzeby i wyzwania dla praktyki społecznej w środowiskach zróżnicowanych kulturowo, jak praca z pamięcią historyczną, manifestowaną i wydobywaną z indywidualnych i zbiorowych krajobrazów pamięci mieszkańców miasta.
Na gruncie badań społecznych, w tym szczególnie socjologii, psychologii i pedagogiki miejsca, monografię J. Pilarskiej wyróżnia niezwykła produktywność wybranego podejścia badawczego. Zaowocowało ono niezwykłym, badawczym opisem miasta, który konsekwentnie zagęszcza się w toku doskonale wprowadzanych kontekstualizacji oraz ugruntowań teoretycznych, pozwalających widzieć w nim ważną kontrybucję do istniejącego stanu wiedzy. Autorka konstruktywnie zasila przy tym aparaturę pojęciową teorii miasta, wprowadzając nowe kategorie i owocnie operując nimi, szczególnie w kontekstach edukacyjnych. Jej locus educandi trwale zmienia studia nad miastem i jest kategorią kluczową dla pedagogiki miasta, która dzięki rekomendowanej tu monografii zakorzenia się w polskiej myśli, nie tylko pedagogicznej.”